Jeep Compass 1.5 T4 E-Hybrid
Geleneksel içten yanmalı motorların yüzyıldan fazladır alışageldiğimiz sesinin değiştiği çağdayız. Artık neredeyse elektrik sesinin, o gerilimin hissedilmediği makine dairesi kalmıyor. Yaşanan hızlı dönüşüm sürecinde kimilerine göre ara basamak kimilerine göreyse geliştirile geliştirile ilerlerse elektriğin tahtına oynayabilecek bir teknoloji hibrid. Bana göreyse ilk elektrikli otomobillerin 20. yüzyılın hemen başında geliştirildiği bir derinlikte çok geç kalınmış bir teknoloji. Ama bugün elektrifikasyon süreci deklare edildiği kadar hızlı ilerleyemediği, alt yapı çalışmaları yavaş ilerlediği, müşterilerden de henüz beklenen kabulü görmediği bu sürece atılmış bir can simidi gibi hibrid teknolojileri. Sektörün öne çıkan bütün markalarının yakaladığı bu can simidi, elektrifikasyon sürecinde bir ara basamak gibi Compass’ta da yerini alıyor.
İkinci nesil Compass, İngilizcesi kampes, Türkçesi kompas, galerici dilinde kumpas, 2017’de ikinci nesliyle sahnelere geri döndüğünde ilkinin bıraktığı derin yaraları örtebilecek nitelikte güzel çalışılmış bir otomobil kimliği taşıyordu. Öyle ki valelerin bile burun kıvırdığı bir otomobildi birinci kuşak Compass, Mitsubishi GS platformu üzerinde 2007’den 2017’ye -en kötü otomobil dizayn listelerinde başa güreşebilecek!- karman çorman özensiz bir tasarımla geliştirilmiş, eski nesil kötü bir otomatik şanzımanlar ve verimsiz motorlara sahip, Euro NCAP testlerinde sadece iki yıldız alabilmiş yüksek station kılıklı, Jeep dünyasının giriş modeliydi. Ama geri dönüşü muhteşem değilse de Jeep gelenekleri içinde, yeterince güçlü olmuştu.
Neyse ki ilk Compass’ın saltanatı 2017’de sonra ermişti ve yerini şimdikinin özü olan ikinci nesilde adeta küçük bir Grand Cherokee’ye bırakmıştı. O zaman Jeep tasarımcıları hiç maceraya girmemiş, adeta Grand Cherokee fotoğrafını küçültüp Compass’ı yaratmıştı. Güncel Jeep model gamının en küçük üçlüsünden biri Compass, 2020’de makyaj masasından kalktı ve yollara düştü. Makyaj sonrası ön görünüm daha geniş bir ızgara ile yenilenirken daha geniş hava girişli bir ön tampon kullanılmaya başlandı. 4404 mm uzunluğundaki Compass’ın farları incelirken entegre gündüz farları ve sis farları kullanıma alınmıştı. Gövde hatlarında sorun yok ama lastikler sanki araca biraz küçük gelmiş gibi görünüyor. Belki de asfalt seçimi için bu yönde, görkemli görünüm için lastik yanakları genişlemeli gibi görünüyor. Diğer iki modelle aralarında önemli boyut farkı yok ama konseptler farklı. Renegade geleneksel eski usül içten yanmalıya ek olarak elektrik destekli hibrid ve daha off-roader görüntüde. Compass, 1.5 litrelik turbo beslemeli motoruna bir de elektrik desteği alıyor. Kalkışları sessiz, emisyon salımsız. Ara hızlanmaları da cereyan destekli:) Yeni ithal edilmeye başlanan Avenger ise malum, tamamen elektrikli.
Deri kaplı kokpitte sade ama fonksiyonel bir tasarım benimsenmiş. Direksiyonun ardındaki 10.25 inçlik TFT ekranda gösterge tablosu yer alıyor. Bu ekranda beş farklı özelleştirilmiş arayüz menüsünün oluşturulmasına olanak tanınıyor. İster sayısal verilerle süslenmiş geleneksel hız ve devir ibreleri, ister radyo bilgileri, isterseniz de enerji akışı görüntüye getirilebiliyor. İlginçtir, içten yanmalı motorlara sahip araçlarda en pahalı donanımlar olan koltuk ısıtma/soğutma, direksiyon simidi ısıtma gibi elektrikli işler, hibrid ya da elektrikli otomobillerde genelde eksiksiz yer alıyor! Tabii üreticiler bu ekipmanlar için işi bedavaya getirmenin yolunu bulmuş! Compass’ta da bu saydıklarımın hepsi yer alıyor.
Tümünü dokunmatik ekrandan birer dokunuşla devreye almak mümkün. Kokpitin üzerindeki 10.1 inçlik renkli dokunmatik ekrandaysa navigasyondan klima kontrollerine her şeye bilgi eğlence sistemi üzerinden ulaşmak mümkün. Jeep Compass’ta paddle shift rejenerasyon elcikleri yok. Direksiyonun arkasında en geleneksel Jeep audio ses ve frekans ayar düğmeleri yer alıyor.
Marşı verdiğinizde ET filmindeki gibi bir akım sesiyle ürkek ürkek ilerlemeye başlayan Compass, gaz pedalına yüklendiğinizde benzin yakmaya başlıyor. Sadece ara hızlanmalarda çaktırmadan elektrik desteği alıp süreci hızlandırıyor. Otomobilin kullanımında genelde bir olgunluk hakim. Bu geleneksel Jeep olgunluğu tabii ki. Gövde değişiminde eski Compass’ın tüm defoları yok edilmiş, araca Jeep olgunluğu, Grand Cherokee ağırlığı 2017’deki gövde değişikliğinde gelmiş, araç resmen Little Cherokee olmuştu. İşin iyi yanı, tipk Jeep genlerine sahip olduğundan gövde eskimedi ve güncelliğini yeni teknolojilerin de eklenmesiyle korudu, ömrünü uzattı. Jeep, MINI’nin düştüğü hataya düşmüyor ve muhafazakar çizgisini yeni teknolojilerle bezeyerek başarıyla koruyor. MINI yenilenme sevdasına düşüp geleneksel marka unsurlarını birer birer kaybetti.
Sürücü koltuğuna oturduğunuzda genç SUV, bir Jeep kaptan köşkünde olduğunuzu hemen hissettiriyor. Modern dijital destek unsurları, şerit takip sisteminden çarpışma uyarısına, acil fren desteğinden kör nokta uyarısı ve yaya/bisiklet tespitine hepsi eksiksiz. Gözler neyi arıyor? Tabii ki Jeep’in üstün off-road düzenekleri, dört tekerlekten çekiş sistemi kumandalarını! Çok ararsınız! Ama Compass, ekonomik bir şehir SUV’si. Konforlu, teknolojik ve çevreci. Fazla aranmayın, içten yanmalı ve elektrikli motor güçlerini ön akslarda buluşturuyor. Ama yine de kaşınanlar olacaktır, yaklaşma açısı, 15.8 derece, uzaklaşma açısı 30.8 derece ve karın açısı da 21.8 derece. Compass’in yerden yüksekliği ise 198 mm. Ve 408 mm derinliğinde sudan geçebiliyor. Saplanıp kalmamaya özen göstermeli, tekrar edelim, sadece önde çekiş var.
Sürüşte göze batan tek olumsuzluk, sertlik ayarı sürekli City modundaymış gibi hissettiren çok hafif direksiyon. Jeep tasarımcıları ne düşünmüş bilemiyorum ama Compass sadece kadın sürücüler için değil, biraz ağırlık hak ediyor.
Suni deri döşeme kaplı koltuklarla premium havası desteklenen otomobilin kabininde kompakt boyutlarda genişlik var. Açılır cam tavan sayesinde kabinin ferah olduğu söylenebilir. Sürücü koltuğu 8 farklı konuma elektrikli olarak ayarlanabiliyor. Arka koltuklar bagaj ihtiyacına göre 40:20:40 oranlarında katlanabiliyor. 2636 mm’lik aks mesafesi kabinde yeterli genişlik sağlamış.
Gelelim makine dairesine. Jeep Compass’ın e-Hybrid teknolojisi, biri geleneksel içten yanmalı 130 HP güç üreten 1.5 litrelik turbo beslemeli benzinli motora ek olarak performansı 15 kW’a (20 HP) kadar artırmak için 48V sağlayan elektrik motorunun işbirliğine dayanıyor. Mild hibrid olarak tanımlanan güç üniteleri birleşimi, üretimlerini 7 vitesli çift kavramalı DCT şanzımanla ön akslara iletiyorlar.
Evet, söylemesi kolay değil ama bu Jeep de önden çekişli. O yüzden sertleşen yol koşullarında pek beklentiye girmemek lazım. Asfalt yollarda sakin, güvenli ama Jeep gösterişiyle asil asil ilerlemek en iyisi. Motorun çevik sürüş tutkusuna otomatik şanzıman da güzel yanıt veriyor ve rafine sürüşler elde edilebiliyor. Geleneksel motorun ürettiği 240 Nm’lik maksimum tork çıkışına 55 Nm de P2 elektrik motorundan geliyor. Compass e-Hybrid, her yolculuk sırasında aküyü yeniden şarj etmek için tasarlanmış e-Coasting sistemine sahip. Bu özellik etkinleştirildiğinde, akü şarj sürecini hızlandırmak için yavaşlama sırasında motorda üretilen negatif torktan yararlanıyor ve rejenerasyon sağlanıyor. Aracın bataryasını şarj etmek için fren sisteminden gelen kinetik enerji geri kazanılıyor. Bu güç paketiyle 0-100 km/s hızlanmasını 10 saniyede tamamlayabilen Compass, 193 km/s hıza kadar çıkabiliyor. Fabrika verilerine göre 5.6-6.0 litre aralığında tüketim ortalaması sunulsa da gerçekçi şehir tüketimi 7.0 litre düzeyinde.
Jeep Compass, ülkemizde Longitude, Limited ve S Limited donanım paketleriyle satılıyor. Araçların tümünde 1.5 litrelik turbo beslemeli benzinli motor ve hibrid desteği yer alıyor. Ayrıca en üst seçenek olarak dört tekerlekten çekişli, bataryası şarj edilebilir, 240 HP’lik S Limited 1.3 PHEV 4xe versiyonu da sunuluyor.