Otomatik vitesin en feminen yıllarından

‘Umulmadık bir şey’ olarak nitelenebileceği tek yer Türkiye olsa gerek Renault 12’nin bagaj kapağındaki bu monogramın… Hani yıllarca otomatik vitesi ‘araba kullanmayı beceremeyen kadınlar için’ geliştirilmiş özel aparat zannettirildik ya! Tıpkı pahalı otomobillere özgü ve ‘çok benzin harcatan’ lüks bir donanım sandığımız gibi!.. Şüphesiz 1990’larda bile bugünkü yaygınlığından çok uzaklardaydı ve ucuzlayarak asıl yaygınlaşması Japon istilası ile başlamıştı ama ekonomik otomobillerde de yok değildi otomatik vites! Öyle ya, 90’lı yıllara kadar Türkiye’de sadece Mercedes-Benz, BMW ve tabii Amerikan markalarında görülürdü. Ama burada aile büyüklerinden alınan ‘direksiyon derslerinde’ “debriyajı yavaşça bırakırken gaz ver, ver, veer, bak yine stop ettirdin!” nidaları yükselirken Avrupa’da, hatta markanın bayrağının dalgalandığı Amerika’da yollarda sıkça olmasa da ara sıra rastlanırdı Renault 12 Automatic’e. Evet, konforlu yolculuklar yapılabilen otomobiller arasında Renault 12 de vardı!
GM markalarından Buick ilk otomatik vitesi geliştirip Oldsmobile ile lanse ettiğinde takvimlerde 1930’lar bitiyordu. Sistemin Renault 12’de yerini almasıysa TL ile TS donanım versiyonları arasında konumlandırılan TR versiyonuyla geldi. Sonradan Renault 9’da da geliştirilerek kullanılan 3 kademeli tork konvertörlü otomatik vites, Amerikalıların motor gürültüsünden direksiyonuna kadar alay ettiği Renault 12’yi de nispeten bir konfor otomobili haline getirdi. Şimdiki gibi manuel de kullanılabilme, direksiyondan değiştirilebilme, overdrive ya da elektronik kontrollü akıllı özellikleri yoktu ama sarsıntılı geçişlerle debriyajsız sürüşlere imkan tanıyordu. Fransa’da 1969-1980 arası üretilen Renault 12, çok sevildiği Türkiye’deyse yoluna Toros adıyla 2000 yılına kadar -tabii ki manuel vitesle!- devam etti…