Alpay Lök’ten otomobille tatil öncesi öneriler

Yazılarıyla zaman zaman e-motoring magazine’e renk katan Makina Yüksek Mühendisi Alpay Lök, yaklaşmakta olan Ramazan Bayramı öncesi sürücüleri kazalara karşı uyardı. Alpay Lök, dikkat edilecek basit önlemlerle ve kurallara uyulmasıyla trafik kazalarının önüne geçilebileceğini belirtiyor.

Tatil aracı, gündelik hayatta kullanılan araçtan farklı, çünkü tatile giderken aracın yolcu sayısı ve yükü artmış oluyor. Günlük kullanımda sorun yaratmayan bakımsızlık, kötü lastik veya kötü fren yüklü araçta sorun yaratabilir.

Tatil yolu gündelik şehiriçi yollardan farklı, çünkü hızlar yüksek ve ağır ticari taşıt (kamyon, otobüs, çekici ve römork) sayısı fazla. Toplam araç parkının %5.5’ini oluşturan ağır ticari taşıtlar, yaralanmalı ve ölümlü trafik kazaların %30’una karışıyor. Hafif araçlar (otomobil, kamyonet ve minibüs) trafik kazalarının en ağır olanları şehirlerarası yolda ve araç yüklü iken oluyor.

Tatil sürücüsü aynı. Gündelik hayatta tek başına kullandığı aracıyla bütünleşmiş sürücü tatil aracı ve tatil yolundaki değişimleri öngöremezse kaza yapabiliyor. Aracın yükten dolayı fren mesafesinin uzayacağına ve özellikle hafif ticari araçlarda (minivan, van, panelvan) ağırlık merkezinin yerden yüksekliğinin artmasından dolayı, varsa ESP’ye rağmen, sürüş kararlılığının bozulacağına hazırlıklı olmayan sürücüler kritik durumlarda direksiyon hakimiyetini yitirerek kaza yapıyor. Tatile veya eve biran önce ulaşmak için yasal sınırın üzerindeki hız da sorunu artırıyor.

Aşağıda tatil sürücüsü ve tatil aracı ile ilgili öneriler sıralanmıştır:

• Bakım:  Tatil öncesi bakım mutlaka yaptırılmalı, ancak araç bakımdan çıkar çıkmaz yolculuğa çıkılmamalı ve en az bir hafta kullanılmalı. Bu şekilde  yolculuktan önce, varsa bakım sonrası noksanlar veya hatalar ortaya çıkar, fren balatası gibi alışması gereken parçalar yolculuk öncesi alıştırılır. Fren balatası/kampanası/diski değişmiş araçlarda, trafiğin müsait olduğu yerde 4 – 5 kez tam fren yapılarak alıştırılır.

• Lastik:  – Yolculuk öncesi tüm lastiklerin hava basınçları “Yüklü Araç” değerine çıkarılmalı,

– Kış lastiği kışın, yaz lastiği yazın kullanılmalı,

– 6 yıldan yaşlı lastik özelliklerinden çok şey kaybeder, fren mesafesini uzatır,
– Yeni lastiklerle hemen uzun yola çıkılmamalı, en az bir hafta alıştırma yapılmalı.

• Yükleme:  Araçta taşınabilecek yolcu ve yük miktarı ruhsatındaki değeri geçmemeli.

• Emniyet Kemeri ve Yük Güvenliği: Ön ve arka koltuklarda emniyet kemeri takılmalı, vanlarda bagajdaki yük mutlaka sabitlenmeli.

Fren ve Takip Mesafesi:   – Tatil aracının ağırlığı, günlük işe gidiş-geliş kullanımına göre daha fazla, dolayısıyla fren mesafesi daha uzun, bu nedenle takip mesafesi artırılmalı,                                                    – Tatil aracı sürücüsü alışılmıştan daha yüksek ayak kuvveti ile fren pedalına basabilmeli, bunun için de oturma pozisyonu doğru olmalı.

• Hız:  – Hafif ticari araçlarda (minivan, van, panelvan) yasal hız sınırının otomobillerden daha düşük (örneğin bölünmüş yollarda 93km/h) olduğu bilinmeli,                                                                              –  Sürücünün günlük kullanımdan daha ağır olan aracını yüksek hızlarda kullanması frenlerin ısınmasına, fren mesafesinin uzamasına ve kazalara neden olur,

                    –   Hız sınırına uyulmalı, amaç tatile veya eve çabuk değil mutlaka ulaşmak olmalı.

Alpay Lök / Mak.Y. Müh. / alpay@frenteknik.com / www.frenteknik.com