Kaybedilen Zafer!

 Kaybedilen Zafer!

Türkiye’de yerli otomobil sevdası hiçbir zaman gündemden düşmedi. Ama malum ülke şartları, dengeler, olamayanlar, oldurulamayanlar 90 yılı bulmak üzere olan Cumhuriyet tarihininde yerli otomobili son derece sınırlı adette kilitledi kaldı. Ama girişimler Anadol, Fiat, Renault, Ford gibi en çok öne çıkanlardan fazlaydı aslında. Özellikle 1960’lı yıllarda yerli otomobil için girişilen seferberlik Devrim gibi naif ama politika mağduru bir “fiyasko”dan ibaret değildi. Dönemin en ilginç girişimlerinden biri de İngiliz Triumph markasıyla girişilmeye kalkışılan işbirliğiydi. 1960’lı yıllarda International Harvester markalı Amerikan kamyon ve kamyonetlerini montajla üreten TOE (Türk Otomotiv Endüstrisi) şirketi, Triumph’un Herald 12/50 Serisi’ni yerli olarak üretmeye sevdalanır. İngilizlerle üretim için lisans anlaşması yapılmasına karşın o dönemde ülkede filizlenmeye başlayan yerli otomobil sektörü rekabeti içinde bu üretime fırsat verilmez. Böylece İngiltere’de Herald, Hindistan’da Standart adıyla üretilen dönemin “dünya otomobili”, Türkiye’de de Zafer adıyla üretimin kıyısından döner ve rafa kaldırılır… Oysa o günlerde Zafer’de kullanılacak motor bile belirlenmiştir. Hatta deniz kıyısının fon olarak kullanıldığı fotoğraflarla broşürler bile hazırlanmıştır. İlk aşamada üretilecek sedanın ardından station wagon ve sonrasında pikap bile düşünülmüştür. Tabii ki hepsi tarih olur başlamadan. Şimdilerde de dört kişilik yerli spor otomobil üretimi rüyasıyla ortaya çıkan Ankaralı Etox da modeline isim olarak Zafer’i seçmiş durumda. Geçmişin kazanılamayan Zafer’ine bir saygı saymak istediğimiz bu ikinci Zafer’de de yerli otomobile yabancı marka koyup model adını Türkçe seçerek kendi içinde bir ikilem söz konusu… Bu zafer bir gün kazanılır mı dersiniz?

4 Comments

  • bilmiyordum…

  • Çok önemli bir makale…hiçbir yerden duymamıştım bu bilgiyi. TOE şekilsiz kamyonetler üretirdi çocukluğumda…ve o dümdüz suratlı kırmızı International kamyonlarını…üstelik emme basma tulumba gibi sesler çıkartırtırdı TOE kamyonları 🙂

    • Oytun bey,
      O kamyonun FleetStar modeli vardır, Karayolları kullanır hala, bir ses var, Kenworth mübarek…

      • fleetstar 2070 modellerinin sesi hiçbir kamyonda yoktur.zamanında karayollarında şoför olan birisinin oğlu olduğum için çocukluğum bu heybetli kamyonların arasında geçmiştir.hala sesini 1 km ilerden duysam bu kamyonları tanırım babamda vefat ettiği için çokta duygulanırım.tüm bu kamyonları kullananlara ve bilenlere selamlar.

Comments are closed.