Otomobillerin kış olimpiyatları
Aslında bu ay ilk örnek (prototip) araçların yapılması konuşacaktık. Ancak karlı yağmurlu kış aylarına en uygun yazının kış denemelerinden (Winter Test) bahsetmenin daha uygun olacağını düşündüm. Bu yüzden prototip araçların yapımlarını ve kullanımlarını daha sonraki yazılara bıraktım.
Aslında hiçbir otomobil firması yöneticisi kış denemesi yapmak istemez. Mümkün olduğu kadar denemeleri test kabinlerinin içinde yapmak isterler. Çünkü hem kış yaz hem de yaz denemeleri çok pahalı denemelerdir. Neden pahalıdır sorusunun cevabını arayalım.
Öncelikle bu iş için gerçekten pahalı olan prototip araçlardan bazılarını belli bir süreliğine kış testi için rezerve etmeniz ve ardından bu aracı denemenin yapılacağı yere kadar kapalı kamyonlarla taşımanız gerekir. Diyelim ki deneyeceğimiz araç yeni gelecek olan çevre kirletme normlarına uygun olacak. Bu durumda aracınızda “o” normlara uygun yakıt kullanmalısınız. Yani yanınızda özel yakıtınızı da götüreceksiniz. Aracı ve yakıtı götürdük. Bu aracı geceleri saklayacak kapalı bir garajınızın da olması da lazım. Dünyada kış de-
nemelerinin yapıldığı birkaç şehir var. En iyisi o bölgede bir atölye kurmak. Hatırlayın biz Jetta’nın yerine geçecek bir araç yapacaktık, firmamızın diğer araç projelerinin de olduğunu unutmayalım, onlar da aynı zamanda orada olup deneme yapmak isteyeceklerdir. Denemeye gittik ama malum küresel ısınma var ve hava sıcaklıkları istediğimiz kadar soğuk gitmedi. Bu durumda proje yöneticinize ve bu arabayı soğuk testleri yapmadan çıkartalım ya da projeyi önümüzdeki seneye erteleyelim diyemeyeceğimize göre, atölyemizin içinde klimalı soğuk odalarımızın da olması gerekir. Bölgede bulunan birkaç basit otelin bütün odalarının da çok önceden dolduğunu ve bazı durumda odanızı bir başka arkadaşınızla paylaşmak zorunda kalabileceğinizi de aklımızın bir köşesinde tutmak lazım.
Anlatmak istediğim basitçe kar üzerinde aracınızı denemeye başlayabilmek için sizin ya da sizin yeri-
nize başka kişilerin testler öncesinde birçok hazırlık ve planlama yapmanız gerektiğidir.
Atölye sahibi olacak kadar gücü olmayan firmalar ise aşağıda internet adresi bulunan test firmalarının deneme pistlerini ve altyapılarını kullanırlar. http://www.testworld.fi/, http://www.arcticfalls.se
Yöneticileriniz istemiyor, hazırlıkları fazla ve pahalı, peki o zaman bu kış denemeleri neden yapalım sorusunun cevabını bulmaya çalışalım.
Araçların motor ve otomatik vites kutuları, otomatik klima sistemlerinin içinde kalibrasyon / tuning dediğimiz yazılımlar vardır. Bu yazılımlar şirketinizin içindeki iklimlendirilmiş kabinlerde belli bir yere kadar getirilebilir, ancak ince (fine tuning) ayarlarının araç gerçek meteorolojik ve yol koşullarında koşturularak yapılması gerekir.
Karlı buzlu yollara gerçekten ihtiyaç duyulan denemeler ise yol tutuş / ABS / ESP doğrulamalarıdır Bu denemeleri test merkezlerinde simule edilemez. Yol tutuş ESP denemeleri tehlikeli denemeler oldukları için trafiğe acık yollarda yapamayız. Buz kaplanmış bir göl bu denemeler için ideal pistlerdir. Sizden önce bir te-mizleme aracı pistten geçerek aksamdan yağan karları temizler sonrasında da deneyeceğiniz araçla bu pistte ESP denersiniz. Havaalanı büyüklüğünde buz kaplı bir alan düşünün… Çok ama çok zevklidir.
Kuzey ülkelerinde yapılan denemeler hemen hemen deniz seviyesi yüksekliğinde yapılırlar. Ama bizim arabalarımızı alıp Alplere de çıkacak müşterilerimiz olduğu için yol tutuş denemesi dışındaki denemeler bir kere de 1500 m üstündeki yüksekliklerde doğrulanırlar. Bir önce anlattığım bütün lojistik çalışmalar orada da yapılırlar.
Hem Türkiye’de hem de yurtdışında soğuk denemelere katılmış ve organize etmiş birisi olarak otomobil geliştirme projelerinin belki de en zevkli yeri bu denemelerdir diyebilirim. Kasabanın her köşesinden kamufle edilmiş bir rakip araç çıkması, siz onların fotoğraflarını çekerken onların da siz çekmesi enteresandır. Akşam o küçük otelde ayni lokantada birlikte yemek yersiniz, selamlaşırsınız. Tabii ki aracınızın fotoğrafının çekil-mesi çok muhtemeldir. İnternette yayınlanan “casus” fotoğraflarda acaba beni çekmişleri mi diye aramanın zevki bir başkadır.